Σάββατο 26 Μαΐου 2012

«Η ΑΓΑΠΗ ΜΟΥ… ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ» -Έμυ Τζωάννου-"Ανάγνωση" της Μίνας Παπανικολάου

Από τις Εκδόσεις ΑΛΔΕ, κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 2011, το πρώτο μυθιστόρημα της Έμυς Τζωάννου, «Η ΑΓΑΠΗ ΜΟΥ… ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ»



“Χρειάζομαι μια αφορμή, ένα ειδύλλιο μια έξαρση καλοκαιρινής διάθεσης. Χαλαρώνω κι οραματίζομαι  απροσδιόριστες συναντήσεις στο Αιγαίο, γιατί  αυτό το πέλαγος δεν έχει οθόνες, είναι φτιαγμένο από πνεύμα και ορίζεται από τη διαύγεια. Έτσι, γλιστρώντας στ΄αναστημένα κύματά του, με συνεπαίρνει η φαντασία και διανθίζει το όραμα της προσδοκίας μου.
Η θάλασσα, σαν μάγισσα πλανεύτρα σε ξεσηκώνει με το κύμα της, σε θεραπεύει με την ηρεμία και την απεραντοσύνη της και σε λυτρώνει, παραδίνοντας το κορμί την ψυχή σου στο δροσερό άγγιγμά της και στη γαλανή της αύρα.”

Χρειάζομαι μια αφορμή, μια έξαρση. Η μνήμη καταγράφει όλα όσα η λογική συχνά επιλέγει να αποσιωπήσει. Επαναφέρει  στο προσκήνιο, με μια μικρή, ασήμαντη συνήθως αφορμή γεγονότα, συναισθήματα, εικόνες που θεωρούμε καλά κρυμμένα. Μια Μεσόγειο συναισθημάτων που κατακλύζουν τον κόσμο μας κι αδυνατούμε να αποτρέψουμε τον κατακλυσμό αυτό. Κι ούτε θέλουμε να τον αποτρέψουμε πια.

Στην καρδιά του  κοινωνικο-οικονομικού μας χειμώνα, όπου, καθώς φαίνεται, η κρίση δεν είναι μόνο κρίση οικονομική αλλά κυρίως αξιών, ιστορικής μνήμης, πολιτισμού, ο συναισθηματισμός στην Τέχνη επανέρχεται και μέσα από το μυθιστόρημα της Έμυς Τζωάννου-η Αγάπη μου..Μεσόγειος. Η θαλασσινή μνήμη της ηρωίδας του μυθιστορήματος εναποθέτει στην αγκαλιά του Αιγαίου, ενήλικα όνειρα κι αγάπη αδιαπραγμάτευτη.

Πώς αλλιώς να περιγράψει την άφεση στο ένα και μόνο συναίσθημα που καθορίζει την ύπαρξη και την επιβίωση σ΄ έναν κόσμο σκληρό κι απάνθρωπο; Όπου η αγάπη ως αξία μειώνεται κι αφήνεται στα χέρια ανειδίκευτων καταπατητών; Η ωρίμανση και η ανάπτυξη των ανθρώπων στηρίζεται στις σχέσεις στοργής και αγάπης, η ισορροπία στην ανάπτυξη βρίσκει ισχυρό κίνητρο στις ίδιες σχέσεις. Η ψυχική ισορροπία  και η άνθιση μας, πηγάζουν απ΄ την αγάπη. Στο διάβα της ζωής μας, οι άνθρωποι που μας προσεγγίζουν προσθέτουν κάτι ακόμα στην ολοκλήρωσή μας, ενώ κάποιοι άλλοι έχουν το «χάρισμα» να αφαιρούν από αυτήν.

Η Εμυ Τζωάννου , στο βιβλίο της που παρουσιάζουμε σήμερα και αποτελεί την πρώτη της απόπειρα στον χώρο του μυθιστορήματος, καθώς η ίδια είναι ποιήτρια, ανασκαλεύει μνήμες ερώτων που χαράζουν και μένουν ανεξίτηλες αλλάζοντας την πορεία ολόκληρης ζωής. Ματαιώνουν όνειρα, καταργούν αξίες προσωρινά, εάν έχεις το πλεονέκτημα να έχεις διαμορφώσει μια ισχυρή προσωπικότητα κι έτσι να επανέλθεις ωριμότερος πια, στην πρότερη θέση σου απέναντι στη ζωή και στους ανθρώπους. Σταθερή στις αξίες της, εμπλουτίζει τον αφηγηματικό της λόγο με διαλόγους που σκοπό έχουν να λειτουργήσουν υποδόρια ως μέσα υπενθύμισης των αξιών αυτών. Πρόκειται για την  παρουσίαση μιας ιστορίας όπου οι αναγνώστες μπορούν να αναγνωρίσουν τον εαυτό τους σε στιγμές κι εποχές που είχαν να διαλέξουν ανάμεσα στην συναισθηματική εξαθλίωση και την ψυχική ανάταση που γεννά η αληθινή αγάπη, χωρίς η συγγραφέας να χρησιμοποιεί στη γραφή της λεκτικές  υπερβολές και ελιτίστικες εξάρσεις.

Η ιστορία της εκτυλίσσεται στη Μεσόγειο κυριολεκτικά και μεταφορικά στον ωκεανό εκείνο των συναισθημάτων που κανείς όσο ισχυρός κι αν νοιώθει, όσο ακέραιος ή άτρωτος  κι αν επιθυμεί να αυτοπροσδιορίζεται, δεν κατάφερε να ξεφύγει. Μόνο, ίσως, οι ανέραστοι  και τ΄αγρίμια. Ο κατακλυσμός του νου εξάλλου είναι τόσο ισχυρός που όπως καταγράφει κι η ίδια μπορεί να είναι τόσο σαρωτικός σαν καταστρεπτικό φαινόμενο.

"ο ανρώπινος νους είναι ένα αίνιγμα. Ποτέ δεν φαίνεται καθαρά αυτό που κάνει κάποιους ανθρώπους δυνατούς και άτρωτους, ούτε αυτό που μπορεί να τους κάνει να λυγίσουν, να υποκύψουν.
Έπρεπε όμως να παραδεχτώ, ότι ο έρωτας αυτός ήταν για μένα, σαρωτικός: σαν καταστρεπτικό φαινόμενο. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο δυνατός έρωτας ντοπάρει το οργανισμό μας, με τις ίδιες ουσίες που περιέχουν και τα σκληρά ναρκωτικά, ενεργοποιώντας τις ίδιες περιοχές του εγκεφάλου. Αυτό εξηγεί ως ένα σημείο, την εξάρτησή μας απ΄αυτόν, χωρίς όμως να εξηγεί, γιατί πέφτουμε θύματά του, τί είδους δύναμη είναι αυτή που μας παροτρύνει κι αδιάκοπα μας υποκινεί να συνεχίζουμε, ενώ θάπρεπε να έχουμε σταματήσει προ πολλού."

Ο έρωτας, τόσο διαφορετικός από την αγάπη, τόσο απαιτητικός και αλλοπρόσαλλος εμφανίζεται στο μυθιστόρημα της Έμυς Τζωάννου, ως ο λυτρωτής, ως η αιτία του επαναπροσδιορισμού και της επανεκκίνησης της ζωής. Προς στιγμήν. Αυτοαναιρείται από την επιδερμικότητα με την οποία ο πρωταγωνιστής αντιμετωπίζει τον ίδιο του τον εαυτό- κι όσο κι αν αυτό είναι αποδεκτό για τις νεαρές ηλικίες, στην ενήλικη ζωή μηδενίζει την ωριμότητα  ή έστω την ωρίμανση ως ηλικιακό στάδιο.

Δεν υπάρχουν λόγοι θρυμματισμού του αναγνώστη σε χίλια κομμάτια, ούτε συμπόνοιας για το δράμα της ηρωίδας, όταν οι δεσμοί διαλύονται και ο νους μπαίνει σε ατραπούς αποσύνθεσης. Αναζητώντας σε όλο το μυθιστόρημα, τη συντριβή, δεν την εντοπίζεις πουθενά καθώς η συγγραφέας επιθυμεί και το καταφέρνει να αποστασιοποιηθεί από κάθετί που θα μείωνε την αξιοπρέπεια της πρωταγωνίστριάς της. Η δοτικότητα εξάλλου αφορούσε τη σχέση κι όχι την απώλεια με την άφεση στις εξάρσεις της μιζέριας και της ζήλειας.

"Μου αρέσει να Zω έντονα την κάθε μέρα, την κάθε ώρα και στιγμή. Κι είναι ο εαυτός μου που Kινείται, Aναζητάει, Eμπνέει, Tαξιδεύει, Aναστατώνει, Aποθεώνει, Συγκινεί, Συναρπάζει, Απαιτεί, Απορρίπτει, Επιβάλλει, Φεύγει, Επανέρχεται, Μεθάει και ... ΖΕΙ !!!"

Για την Έμυ Τζωάννου όλα είναι ζωή, όλα απαιτούν νεανική ματιά και  ευαίσθητη καρδιά, όλα είναι ποίηση αλλά και αισιοδοξία.

" Θα είμαι οπτασία στη στροφή της νύχτας.
Θύμηση
κι εικόνα χαραγμένη στην αγρύπνια σου..
Θα με σκέφτεσαι.."
 Ακόμη κι όταν η ανάμνηση πληγώνει, η Έμυ Τζωάννου, την μετατρέπει σε μάθημα ζωής και κινητήρια δύναμη. Δύναμη που κινεί τις θάλασσες των συναισθημάτων μας.
 Μια Μεσόγειος στις καρδιές μας.



Καλοτάξιδο!

Μίνα Παπανικολάου


παρουσίαση ΚΑΤΕΡΙΝΗ 26/5/2012

 ΕΚΑΒΗ